بررسی قرض و عاریه

قرض (قرض‌الحسنه) چیست؟ تعریف (ماده 648 قانون مدنی) قرض عبارت است از تملیک مالی به دیگری، به شرط آن‌که گیرنده مثل آن را در زمان معین رد کند.

 ارکان قرض:

• قرض‌دهنده (مقرض): شخصی که مال خود را قرض می‌دهد.

• قرض‌گیرنده (مقترض): کسی که مال را دریافت می‌کند و متعهد به بازگرداندن آن می‌شود.

• مال قرضی: باید مثلی باشد (مثل پول، برنج، گندم، نفت). چیزهایی که مشابه آن زیاد یافت می‌شود و قابل جایگزینی‌اند.

نکات حقوقی قرض

• قرض عقدی لازم است: پس از تحقق، هیچ‌یک از طرفین نمی‌تواند یک‌طرفه آن را فسخ کند.

• دریافت سود یا بهره برای قرض، ربای حرام محسوب می‌شود مگر در قالب توافقات قانونی.

• مدت قرض باید مشخص باشد.

• بازپرداخت قرض باید به مثل انجام شود، نه به قیمت روز.

عاریه چیست؟

تعریف (ماده 635 قانون مدنی)
عاریه عقدی است که به موجب آن، یکی از طرفین (معیر) به دیگری (مستعیر) اجازه می‌دهد از مال او به صورت رایگان و موقت استفاده کند، بدون اینکه مالکیت منتقل شود.

 ارکان عاریه

• معیر: مالک یا کسی که حق واگذاری مال را دارد.

• مستعیر: کسی که از مال استفاده می‌کند.

• مال مورد عاریه: باید عینی و غیرمصرف‌شدنی باشد (مانند خانه، خودرو، ابزار کار).

نکات حقوقی عاریه

• عقد جایز است: یعنی هر زمان که طرفین بخواهند، می‌توانند آن را فسخ کنند.

• مستعیر حق واگذاری مال به غیر را ندارد مگر با اجازه معیر.

• اگر مال تلف شود و مستعیر در نگهداری آن تقصیر داشته باشد، مسئول جبران خسارت است.

• در عاریه، مالکیت منتقل نمی‌شود، فقط حق استفاده داده می‌شود.